O naszym klubie

Wraz z przyznaniem Kartuzom w dniu 29 marca 1923 roku praw miejskich i nadaniem herbu wzrósł prestiż tej miejscowości w regionie. Miasto stało się znaczącym ośrodkiem turystyczno - wypoczynkowym Kaszub.

W tym też czasie rozwijały się różnego rodzaju organizacje sportowe. Początkowo organizowanie prostych form wychowania fizycznego polegało na samorzutnych, często koleżeńskich inicjatywach. W ten właśnie sposób, w 1923 roku powstała drużyna piłkarska, która przyjęła nazwę „Cartusia”. Jej założycielami byli bracia Emil i Leon Ostoja- Lniscy (Członkowie Związku Towarzystw Kupieckich na Pomorzu i założyciele Towarzystwa Kupców Samodzielnych w Kartuzach), Teofil Czerwiński, Wiktor Litwin i Alojzy Armatowski.

Tą właśnie datę przyjmuje się jako początek historii GKS „Cartusia 1923” Kartuzy.

Początkowo była to organizacja nieformalna, która funkcjonowała do 1925 roku. W tym też roku a dokładnie 28 maja 1925 roku powołano pierwszą formalną organizację sportową pod nazwą Gniazdo Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” Kartuzy (dalej TG Sokół), którego założycielami byli także bracia Emil i Leon Ostoja- Lniscy, Aleksander Okoniewski (lekarz), którego wybrano pierwszym prezesem oraz Józef Lniski, Augustyn Senger, Teodor Czerwiński Jan Adamczyk i Klonowski (imię nie ustalone).

W tymże roku  TG „Sokół” z/s w Kartuzach zarejestrowane zostało w Starostwie Powiatowym w Kartuzach a drużyna piłkarska, utworzona na bazie istniejącej dotąd  jako klub sportowy Cartusia, grupy koleżeńskiej uprawiającej piłkarstwo, w Okręgowym Związku Piłki Nożnej.  

Pierwsze walne zebranie TG Sokół z udziałem 40 osób odbyło się niespełna rok później, bo 08 maja 1926 roku w hotelu „Centralnym” (dzisiejsze Centrum Kultury Kaszubski Dwór) i włączono wówczas oficjalnie sekcje piłki nożnej oraz gimnastyczną i lekkiej atletyki do TG „Sokół”. W późniejszym czasie utworzono również sekcję narciarską.

Kartuski „Sokół” od początku swego istnienia był inicjatorem i organizatorem imprez sportowych i kulturalno- oświatowych. Nie było rocznicy narodowej, święta państwowego, czy kościelnego obchodzonych bez udziału TG „Sokół” – rozgrywanych meczów piłkarskich, czy popisów gimnastycznych i lekkoatletycznych. Najbardziej widoczna wśród mieszkańców miasta była właśnie drużyna piłkarska, która tylko w roku 1926 rozegrała 13 spotkań, z których 6 wygrała.

W kolejnych latach powstały kolejne sekcje m.in. kręglarska, strzelecka, kolarska i pływacka.

W początkowym okresie istnienia Klubu tj. w okresie lat 20-tych XX wieku  mecze mistrzowskie rozgrywano na boisku stworzonym z polany leśnej usytuowanym na Wzgórzu Wolności koło leśnictwa Bilowo.

W 1927 roku kartuskie TG „Sokół”  zostało włączone do powołanego w tym czasie Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Kościerzynie.

TG „Sokół”  było organizacją ogólnokrajową działającą o jednolity, ogólnie przyjęty statut. Celem jego było fizyczne wychowanie młodzieży w duchu olimpizmu i patriotyzmu.

Poszczególne Gniazda i Okręgi  TG Sokół organizowały atrakcyjne „Zloty” ze zróżnicowanymi organizacjami. W Kartuzach takie imprezy w owym czasie mogliśmy przeżywać dwukrotnie, bo w 1931 i 1935 roku.

W latach 1935-1936 notuje się zwiększone zainteresowanie sportem, głównie piłki nożnej wśród młodzieży. Dzieje się to w wyniku widocznego rozwoju bazy, a szczególnie oddania w 1935 roku wielofunkcyjnego stadionu miejskiego w Kartuzach przy ul. 3-go Maja, gdzie do dnia dzisiejszego Cartusia rozgrywa swoje mecze.

Obiekt ten wyposażono wówczas w boisko do gry w piłkę nożną, boiska do małych gier (siatkówka, koszykówka), dwa korty tenisowe, komplet urządzeń do lekkoatletyki z 400-tu metrową, 4 torową bieżnią, 50-cio metrową strzelnicę, obwałowaną na wysokość 4 m z trzech stron. Przy bramie znajdował się drewniany domek z kioskiem, kasą oraz zadaszonym tarasem wyposażonym w stoły i ławki. Drewniana trybuna oraz domek z szatnią i pomieszczeniem gospodarza dopełniał całość obiektu.

Stadion był ogrodzony, od strony lasu płotem z elementów betonowych,      zaś od ulicy 3-go Maja siatką metalową z żywopłotem. Wielofunkcyjność tego obiektu sprawiała szerokie zainteresowanie i kiedy pogoda dopisywała, korzystano z niego codziennie. Liczni spacerowicze obserwowali jak w kilku miejscach i różnych dyscyplinach ćwiczono jednocześnie.

Natychmiast po zakończeniu działań wojennych przystąpiono w regionie do odbudowy struktur sportowych. W tym czasie sport podlegał Wydziałowi Wychowania Fizycznego przy Starostwie Powiatowym. Kierownikiem Wydziału był w tym czasie p. Szlachetka. Pierwsi do działania ruszyli harcerze zakładając przy Hufcu ZHP „Harcerski Klub Sportowy”. Była to pierwsza drużyna piłkarska po II Wojnie Światowej. Założycielem HKS i jego prezesem był były student Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Krakowie, zmarły w 1947 roku Hubert Labuda.

Ponadto do grona założycieli i zarazem zarządu należeli: Alfons Labudda, Henryk Leroczyk, Anastazy Kamiński i Alfons Ramczykowski. W HKS-ie grali wówczas między innymi: Franciszek Gadau, Jan Goll, Gustaw Hoppe, Henryk Kożyczkowski, Leon Liedke, Józef Malinowski, Witold Niklas, Jan Strzelkowski, Franciszek Subkowski, Sperling oraz wyżej wymienieni założyciele klubu Leroczyk, Kamiński i Ramczykowski.

HKS istniał do wiosny 1946 roku kiedy sekcja piłkarska została przejęta i prowadzona przez Komendę Powiatową Milicji Obywatelskiej. W 1947 roku przyjęto nazwę „Milicyjny Klub Sportowy” w Kartuzach. Prezesem klubu został porucznik MO Mieczysław Krzewina a kierownikiem sekcji piłki nożnej porucznik MO p. Monkiewicz. Poza tym do zarządu klubu weszli Anastazy Kamiński, Franciszek Subkowski, Jerzy Rzepkowski, Gustaw Hoppe i Bronisław Puchalski. W okresie tym drużyna grała w klasie C a w pierwszym zespole (ponadto była drużyna juniorów) występowali następujący zawodnicy Leon Liedtke, Gustaw Hoppe, Alfons Ramczykowski, Bolesław Ramczykowski, Anastazy Kamiński, Jerzy Rzepkowski, Józef Kaszuba, Witold Niklas, Zygmunt Ziemba, Roman Fieberg, Henryk Kożyczkowski, Jerzy Neuman, Alfons Labudda, Alfons Bella, Leon Drewing, Mirski zwany „Beutel”, Albin Wendt, Henryk Mede, Leon Wresa, Norbert Wenta, Hieronim Urbański, Władysław Reszke, Albin Lewandowski. Jednocześnie w 1947 roku powołano Powiatowy Komitet Kultury Fizycznej którego przewodniczącym został Edward Chlebba.

Przez trzy lata piłkarze kartuscy grali w barwach milicyjnych aż do roku 1949, kiedy powstał w Kartuzach KS „Kolejarz” a sekcja piłki nożnej przeszła pod nowego patrona. Prezesem „Kolejarza” był Józef Pelowski, wiceprezesem Edmund Szalk a sekretarzem Edward Chlebba. Poza tym w skład zarządu wchodzili Sylwester Sikora, Bronisław Puchalski, Józefa Górecka, Gwidon Armatowski, Bernard Dziewiątkowski, Helena Markowska, Czesław Radtke jednocześnie kierownik sekcji piłki nożnej.

Drużyna grała w dalszym ciągu na poziomie klasy C. Zespół reprezentowali w tym czasie następujący zawodnicy Gustaw Hoppe, Józef Kaszuba, Witold Niklas, Zygmunt Ziemba, Jerzy Neuman, Mirski „Beutel”, Albin Wendt, Norbert Wenta, Henryk Mede, Leon Wresa, Hieronim Urbański, Kazimierz Petta, Ryszard Lewandowski, Leon Lewandowski, Henryk Gdaniec.

Należy wspomnieć, że istniały również inne sekcje prowadzone przez KS „Kolejarz” takie jak tenis ziemny- opiekun i trener Franciszek Schick, szachy- opiekun Gwidon Armatowski, siatkówka kobiet- trener Alfons Labuda i lekkoatletyka pod egidą KS „Gedania”- opiekun Edmund Szalk i tenis stołowy istniejący przy kole kolejowym- opiekun Jerzy Jeliński. W tym czasie istniała również jeszcze jedna sekcja siatkówki kobiet pod nazwą „LOT” której opiekunką była Helena Markowska.

Do roku 1952 piłkarze kartuscy grali jako KS „Kolejarz”, aby przejść do KS „Ogniwo” przy Budowlanym Przedsiębiorstwie Powiatowym w Kartuzach.

Na zdjęciu stoją m.in. Engler, Strzelkowski, trener Schick, Tatarzycki, Rosołowski, Chlebba, Dombke, Lewandowski, klęczy trzeci od lewej Zieliński.

Prezesem i kierownikiem sekcji piłki był Franciszek Hendrych, sekretarzem Edward Chlebba a zarząd uzupełniali Gerard Cyperski, Jan Sakrowski i Albin Wendt. Trenerem drużyny został Franciszek Schick. Jeszcze w tym samym roku we wrześniu drużyna piłkarska przeszła do pionu budowlanego i działała jako Koło Sportowe „Budowlani” nr 130 w Kartuzach. W 1953 roku sekcja liczyła 25 seniorów i 18 trampkarzy. Seniorzy pierwszego zespołu w klasie C zajęli III miejsce zaś rezerwy III miejsce w klasie D. W roku 1954 zespół odniósł pierwszy znaczący sukces zdobywając bez straty punktów mistrzostwo klasy C i awans do klasy B. Jeszcze większym osiągnięciem było wywalczenie w rok później finału Okręgowego Pucharu Polski gdzie zespół przegrał z „Gwardią” Gdańsk 1:2.

W okresie kolejnej reorganizacji polskiego sportu w roku 1957 powstaje Miejski Klub Sportowy „Carthusia”, który przejął wszelkie agendy po „Budowlanych”. Sekcja nowego klubu miała jeden zespół piłkarski w klasie B i jeden w klasie C oraz kilka drużyn juniorów i trampkarzy co było dowodem na prowadzenie pracy szkoleniowej w szerszym i planowym zakresie. W okresie 1957 do 1962 piłkarze „Carthusii” prowadzeni przez trenera Schicka grali ze zmiennym powodzeniem w klasie B, aby następnie zawiesić działalność z powodu remontu jedynej w powiecie płyty boiska. Niestety remont ten z powodu trudności finansowych trwał trzy lata.

W tym miejscu należy przedstawić bliżej wybitną postać kartuskiego futbolu Franciszka Schicka.

Franciszek Schick

Urodził się w Przemyślu w 1903 roku. Tam za młodzieńczych lat uprawiał piłkę w miejscowych „Czarnych”. Nie zachowały się żadne źródła określające powód i datę jego przybycia na Kaszuby. Z różnych informacji wynika, że najpierw przebywał w Sierakowicach, po czym przeprowadził się do Kościerzyny, skąd następnie trafił do Kartuz. W latach 30 okresu międzywojennego był urzędnikiem pocztowym w Sierakowicach. Po II wojnie już w Kartuzach rozpoczął swoją pracę instruktorską od sekcji tenisa ziemnego. Było to w roku 1949 w ówczesnym KS „Kolejarz”. Pracował z tenisistami do 1952 roku, do czasu likwidacji kortów o czym była już mowa wcześniej. W 1952 roku zaliczył tzw. kurs unifikacyjny zdobywając prawo prowadzenia treningów siatkówki a po 3 miesiącach uzyskał uprawnienia instruktora piłki nożnej. W tym samym roku został trenerem KS „Ogniwo” Od tego czasu przeszło 30 lat poświęcił na pracę z piłkarzami. Po KS „Ogniwo” trenował „Budowlanych” a następnie od 1957 roku MKS „Carthusia”. Po powstaniu LKS „Cartusia” w 1965 roku oddał pałeczkę trenerską pierwszego zespołu swojemu wychowankowi Kazimierzowi Tatarzyckiemu. Sam zaś zajął się szkoleniem i wychowywaniem młodzieży, której był wierny do końca swojej niezwykle długiej pracy zawodowej. Wielu z tej grupy zostało czołowymi piłkarzami i trenerami „Cartusii” i innych zespołów w regionie. Przyznawał się zresztą w luźnych wspomnieniach, że w swojej karierze trenerskiej wychował około 300 młodych piłkarzy. Miał swój udział w awansach zespołu trenera Tatarzyckiego z klasy C do B i z B do A w latach 60. Dawał piłkarzom podstawowe wyszkolenie, był trenerem który nie spoglądał na zegarek podczas zajęć. Był człowiekiem wymagającym także wobec siebie, bardzo dokładnym i skrupulatnym. Jego plany treningowe jak wspominają byli piłkarze były dopracowane z wielką precyzją. Niestety żadne z tych notatek nie zachowały się, a byłaby to wspaniała lektura dla fachowców a jednocześnie historia kartuskiej powojennej piłki od „wewnątrz”. Przy tym był bardzo rozmowny, otwarty i szczery. W połowie 80 lat zaczął podupadać na zdrowiu a od roku 1987 przestał się pojawiać na ukochanym przez siebie stadionie „Cartusii”. Zmarł w roku 1990 przeżywszy 87 lat i 4 dni. Jego ciało spoczęło obok żony Heleny zmarłej w 1984 roku, na cmentarzu w Kartuzach. Za swoje osiągnięcia został uhonorowany przez władze miasta Złotym Krzyżem Zasługi.

Powstanie LKS Cartusia

Wiosną 1965 roku powołano do życia w Kartuzach nowy klub pod nazwą Ludowy Klub Sportowy „Cartusia”. 15 marca 1965 odbyło się zebranie założycielskie nowego klubu na którym wybrano Zarząd Klubu w które skład weszli: prezes Alfons Labuda, I wiceprezes do spraw sportowych Karol Grot, II wiceprezes ds. organizacyjnych Teofil Klein, wiceprezes ds. kobiet Zofia Sulżycka, sekretarz Romuald Olejniczak, skarbnik Józef Maszewski.

Gospodarzem klubu został Zygmunt Blok. 15 lipca 1965 roku nastąpiło oficjalne przekazanie majątku klubu „Carthusia” na rzecz nowopowstającego klubu „Cartusia”.

28 września 1965 roku klub „Cartusia” został wpisany do rejestru Stowarzyszeń i Związków nr 979 Oddziału Spraw Wewnętrznych Miejskiej Rady Narodowej w Gdańsku. W początkowej fazie istniały sekcje piłki nożnej, narciarstwa biegowego, kolarstwa (filia klubu w Pruszczu Gd.), lekkiej atletyki (filia „Lechii” Gdańsk), brydża sportowego, piłki ręcznej (istniejąca krótkotrwale w końcu lat 60 -tych). W grudniu 1974 roku klub został wpisany do rejestru Stowarzyszeń i Związków nr 1 Wydziału Spraw Wewnętrznych Urzędu Powiatowego w Kartuzach.

W roku 1975 powstaje najsilniejsza w dotychczasowych dziejach klubu sekcja – zapasy klasyczne . W niedługim czasie zostaje powołana także sekcja chodu sportowego. W kwietniu 1980 roku po 15 latach kierowania klubem ustąpił ze swojego stanowiska Alfons Labuda. Nowy zarząd przedstawiał się następująco: Bronisław Piórek – prezes, Gerard Okuniewski – wiceprezes ds. wychowawczych, Roman Puchalski wiceprezes ds. sportowych. Wiceprezesem ds. organizacyjnych a zarazem sekretarzem klubu został Jacek Głowacz, natomiast skarbnikiem Stanisław Pryczkowski. Po trzech latach w 1983 roku nastąpiła kolejna zmiana prezesa klubu. Na czele zarządu Bronisława Piórka zastąpił Stanisław Pryczkowski a we władzach działali między innymi Wojciech Pontus, Kazimierz Socha, Kazimierz Tatarzycki, Eugeniusz Stoltman.

W 1985 roku nastąpiła kolejna zmiana w rejestracji klubu. 30 stycznia 1985 klub „Cartusia” został wpisany pod nr 47 do rejestru Stowarzyszeń Kultury Fizycznej i ich Związków Wydziału Kultury Fizycznej Sportu i Turystyki Urzędu Wojewódzkiego w Gdańsku. Szukając w dobie gospodarki rynkowej nowych rozwiązań głównie finansowych, w czerwcu 1992 roku za namową ówczesnych władz samorządowych zmieniona została nazwa klubu z Ludowego na Gminny Klub Sportowy „Cartusia” Kartuzy. Umożliwić miało to skierowanie większych środków finansowych z budżetu Gminy Kartuzy na działalność statutową klubu. W dniu 10 stycznia 1994 roku na zebraniu Zarządu rezygnację z funkcji prezesa klubu złożył Stanisław Pryczkowski. Nowym prezesem do czasu najbliższego Walnego Zebrania Klubu został Henryk Pietras. W dniu 25 stycznia 1995 roku na Walnym Zebraniu Sprawozdawczym Klubu Henryk Pietras został wybrany prezesem Zarządu. Ponadto członkami Zarządu zostali Krzysztof Komolubi, Jerzy Meissner, Stanisław Pryczkowski i Janusz Krajewski. W latach 90 – tych powołano sekcję trójboju siłowego oraz reaktywowano sekcję piłki ręcznej mężczyzn. W 2000 roku powstała sekcja koszykówki kobiet a w 2001 dołączono w struktury klubu sekcję kolarską. Ówczesny skład Zarządu przedstawiał się następująco Henryk Pietras Prezes, Krzysztof Komolubi wiceprezes – sekretarz, Andrzej Pryczkowski – wiceprezes (zastąpił zmarłego Stanisława Pryczkowskiego), Andrzej Formela – skarbnik oraz członkowie Eugeniusz Stoltman, Wiesław Hirsz, Jarosław Frankowski i Michał Pryczkowski.

Wiosną 1965 roku powołano do życia w Kartuzach nowy klub pod nazwą Ludowy Klub Sportowy „Cartusia”. Trenerem pierwszej drużyny w tym okresie był wychowanek Franciszka Schicka Kazimierz Tatarzycki. „Cartusia” znów rozpoczęła rozgrywki od klasy C co wiązało się z wcześniejszym zawieszeniem działalności sekcji „Carthusii”. Drużyna zajmując w sezonie 1965/66 pierwsze miejsce awansowała do klasy B. W następnej edycji rozgrywek 1966/67 piłkarze kartuscy zajęli w rozgrywkach klasy B drugie miejsce i zanotowali ponowny awans, tym razem do klasy A. Był to największy w historii kartuskiego piłkarstwa awans, gdyż do tej pory żadnemu klubowi z Kartuz i okolic nie udało się jeszcze wywalczyć awansu do tej klasy rozgrywkowej. Sukces ten wywalczyli zawodnicy m.in. Edmund Adamczyk, Zdzisław Zieliński, Edward Bielicki, J. Brylowski, Ginter Adamczyk, Kazimierz Puzdrowski, Tadeusz Orczykowski (Listewka), Wiesław Pałka, Jan Szwarc, Jerzy Freda (Kantos), Paweł Recław, E. Goll , Henryk Konkol a kierownikiem drużyny był Z. Engler.

 

Zespół „Cartusii”, który wywalczył awans do klasy A w roku 1967.

Pierwszy z lewej trener Kazimierz Tatarzycki ponadto na zdjęciu znajdują się G. Adamczyk, T. Orczykowski, W. Pałka, J. Freda, Z. Engler, P. Recław, E. Adamczyk, J. Nurek, H. Konkol, J. Szwarc, Z. Zieliński i E. Bielicki.

W sezonie 1967/68 można było zauważyć pierwsze odznaki zaległości wynikłych z dwuletniej przerwy w rozgrywkach i treningach, nie mniej „Cartusia” utrzymuje się w klasie A.

Następny sezon Pamiątkowe wspólne zdjęcie podczas jednej z wizyt „Cartusii” w Kembergu.

Klęczą od lewej: J. Sikora, n n, W. Drzyzga, T. Orczykowski, J. Nurek, T. Hejnowski, Grot, W. Loll, J. Freda, W. Pałka, n n, W. Zientarski, G. Engler, E. Bielicki, W. Sikora, M. Lniski. W górnym rzędzie drugi z prawej K. Tatarzycki.

Kolejny sezon rozgrywkowy był dla piłkarzy z Kartuz znacznie pomyślniejszy. Pierwszy zespół zajął w tabeli rozgrywek klasy A środkowe miejsce zaś rezerwy pierwsze w klasie C awansując do klasy B. W tym samym sezonie rozgrywkowym reaktywowano w „Cartusii” działalność trampkarzy, którymi zajął się wspomniany wcześniej Franciszek Schick. Drużyna grała w drużynie juniorów. Pod koniec lat 60 nawiązano pierwsze kontakty międzynarodowe z drużynami byłego NRD. W 1967 roku kartuscy piłkarze gościli zawodników „Traktora” Kemberg a w 1968 roku „Cartusia” w rewanżu brała udział w Tygodniu Sportu w Lembergu, gdzie rozegrała trzy mecze towarzyskie z miejscowymi drużynami. Jeszcze dwukrotnie zawodnicy obydwu zaprzyjaźnionych klubów gościli się nawzajem na początku lat 70.

W tym czasie „Cartusia” rozgrywała również inne mecze międzynarodowe. Wydarzeniem sportowym w Kartuzach było spotkanie „Cartusii” z II ligowym zespołem z NRD „Motor” Stralsund. Goście wygrali ten mecz 2:1. Zwycięstwem natomiast zakończyła się konfrontacja w 1969 roku Cartusii z drużyną TV „Traktor” Rovenshagen”. Goście z NRD występujący wówczas w lidze wojewódzkiej Okręgu Lipsk ulegli Cartusii 1:3.

Należy podkreślić bardzo dobrą pracę z młodzieżą w tym okresie. Pod koniec lat 60 zawodnicy Jerzy Freda i Leszek Pałka byli powoływani na zgrupowania kadry okręgu w swoich kategoriach wiekowych a ten drugi uczestniczył nawet w szkoleniu centralnym. W reprezentacji województwa gdańskiego grali oni z takimi znanymi w późniejszym czasie piłkarzami jak Krzysztof Słabik, Tomasz Korynt, Zbigniew Nowacki czy Zdzisław Puszkarz. Drużyna pod wodzą trenera Tatarzyckiego grała z powodzeniem w klasie A do roku 1974.

W 1974 roku tym trener Tatarzycki przekazał prowadzenie pierwszej drużyny swojemu wychowankowi Ginterowi Adamczykowi wcześniej czołowemu napastnikowi „Cartusii”. Okres 9 lat w którym prowadził zespół Kazimierz Tatarzycki wywarł duży wpływ na rozwój piłki nożnej w Kartuzach. Swoim profesjonalnym przygotowaniem zawodowym potwierdził, że był wybitnym uczniem Franciszka Schicka W okresie 1974 do 1981 pierwszą drużynę klubu prowadził wspomniany już wyżej Ginter Adamczyk. Zespół pod jego wodzą grał przez sześć kolejnych sezonów klasie A.

Zdjęcie z roku 1979 wykonane w Skorzewie przed meczem z miejscowym LZS zakończone wygraną „Cartusii” 2:0.

Stoją od lewej H. Klaman - kierownik drużyny, R. Puchalski - sekretarz klubu, S. Pakulski, A. Klaman, A. Kupski, T. Hejnowski, M. Kitowski, J. Nurek, G. Adamczyk - trener. Klęczą od lewej: Z. Smentoch, K. Komolubi, A. Smentoch, A. Bigus (Pitka) i powyżej  O. Kopczyński.

W następnym sezonie 1980/81 „Cartusia” awansowała po raz pierwszy do klasy okręgowej co było dużym sukcesem trenera Gintera Adamczyka i jego drużyny. W zespole tym grali między innymi: A. Bigus, S. Pakulski, Z. Gwiździel, A. Chrupek, A. i Z. Smentochowie, Z. Niklas, A. Klaman, M. Kitowski i sporadycznie J. Nurek. Szkoda, że trener Adamczyk po awansie zakończył pracę z drużyną, bowiem od tego czasu nastąpił dwuletni kryzys zakończony spadkiem w sezonie 1982/83 do klasy B.

Jesienią 1983 roku trenerem „Cartusii” został mianowany również były piłkarz i zarazem wychowanek F. Schicka Andrzej Klaman, który jednocześnie pełnił funkcję Kierownika Klubu. Praca trenera Klamana zaowocowała awansem w 1984 roku do klasy A, a w roku 1987 powrotem do klasy okręgowej.

Drużyna „Cartusi” z połowy lat 80. Pierwszy od lewej T. Orczykowski kier. drużyny, n n, A. Klaman - grający trener, nn, S. Pakulski, M. Całka, Z. Gwiździel,  Z.   Niklas. Klęczą: n n, R. Konkol, W. Sobisz, S. Richert, F. Węsierski.

W tym też czasie działalność swoją na stanowisku kierownika drużyny rozpoczął zasłużony dla kartuskiego klubu Tadeusz Orczykowski. Funkcję tą pełnił  do 30 lipca 2011 roku.  W roku 1999 za całokształt swojej społecznej pracy został odznaczony Złotą Odznaką 80 - lecia PZPN, a 25 marca 2011 roku wyróżniony przez ówczesną Burmistrz Kartuz Mirosławę Lehman w plebiscycie „Lokalne Partnerstwo- Człowiek Roku 2010”.

W dekadzie lat 80 wydarzeniem sportowym w Kartuzach był międzypaństwowy mecz w rugby o Puchar FIRA Polska – ZSRR. Ma to o tyle związek z piłką nożną, że spowodowało to budowę nowej, krytej trybuny oraz wiat dla zawodników na stadionie.

Pod koniec lat 80 z inicjatywy działacza „Cartusii” i zarazem dyrektora firmy „Hages” Eugeniusza Stoltmana zawitała do Kartuz wielka piłka. Odbył się pokazowy mecz drużyny złożonej z gwiazd polskiej piłki z zespołem oldbojów „Cartusii” i pracowników firmy „Hages”. W meczu tym zagrali między innymi: Henryk Bolesta, Włodzimierz Smolarek, Zdzisław Kapka, Marek Kusto, Bogusław Kaczmarek, Bogusław Oblewski, Zdzisław Puszkarz oraz Holender Jan de Zeuw późniejszy menadżer reprezentantów Polski Jerzego Dudka, Tomasza Iwana, Tomasza Rząsy i innych polskich piłkarzy grających w Holandii

Pamiątkowe zdjęcie przed meczem „Cartusia - Old Boys” - „Reszta Świata”. U góry pierwszy z lewej w niebieskim stroju Jan de Zeuw i u dołu trzeci z prawej Eugeniusz Stoltman.

W międzyczasie jesienią 1987 roku nastąpiła zmiana na stanowisku pierwszego trenera drużyny seniorów. Po ponownym awansie zespołu do klasy okręgowej i fatalnej początkowej fazie rozgrywek sezonu 1987/88 Andrzeja Klamana zmienił były bramkarz gdańskiej „Lechii” absolwent AWF Gdańsk Janusz Krajewski. Przed przybyciem do Kartuz mieszkał i pracował w Stężycy z młodzieżą. W pierwszym swoim sezonie uratował klasę okręgową dla Kartuz a w następnych latach prowadził zespół ze zmiennym szczęściem w tej klasie do roku 1994 osiągając w jednym z sezonów III miejsce w ligowej tabeli. Podobnie jak Andrzej Klaman pełnił równocześnie funkcję kierownika klubu.

„Cartusia” przed meczem z „Orłem” Rumia 1991 rok. Stoją od lewej: T. Orczykowski -kier. drużyny, J. Krajewski - trener, S. Kusiak, Z. Szramka, I. Stencel, E. Drywa, W. Roszkowski, T. Pytka, W. Kruszyński i R. Puchalski - sekretarz i kronikarz sekcji. Klęczą od lewej: P. Omernik, M. Wandtke, C. Richert, L. Manuszewski, S. Skowronek, Z. Gwiździel, M. Szulc i P. Młyński.

Trener Krajewski wychował w tym czasie wielu znanych piłkarzy takich jak Ireneusz Stencel (występujący później m.in. w Arce Gdynia), Andrzej Sadowski (czołowy zawodnik Raduni Stężyca), czy grupę czołowych grających w ówczesnym czasie i przez następne lata piłkarzy „Cartusii” : Waldemar Kruszyński, Piotr Młyński, Sławomir Skowronek, Michał Kostuch, czy Maciej Konkol.

Ponadto przez dwie kadencje był członkiem Zarządu Gdańskiego Okręgowego Związku Piłki Nożnej a aktualnie jest członkiem Sądu Koleżeńskiego Pomorskiego Związku Piłki Nożnej w Gdańsku. Za swoją działalność otrzymał w 1999 Złotą Odznakę 80 - lecia PZPN.

Po niezbyt udanym początku rozgrywek sezonu 94/95 i rezygnacji trenera Krajewskiego funkcję pierwszego szkoleniowca przejął Jerzy Meissner następny z grona wychowanków Franciszka Schicka, były zawodnik „Cartusii” i „Ogniwa” Sopot. Wcześniej od roku 1983 pracował z juniorami wychowując między innymi Tomasza Pytkę, Romana Konkola, Marka Szulca, Michała i Łukasza Jankowskich znanych w regionie piłkarzy.

„Cartusia” rok 1995. Stoją od lewej J. Meissner - trener, J. Manuszewski - działacz, T. Orczykowski, W. Kruszyński,M. Szulc, S. Nikolay, G. Markowski, R. Gruba, C. Richert, R. Puchalski - gospodarz sekcji. Klęczą: E. Drywa, Z. Gwiździel, T. Pytka, M. Wandtke, S. Skowronek i P. Młyński.

W tym czasie zespół przeżywał kryzys i bronił się przed spadkiem z klasy okręgowej. Trener Meissner prowadził drużynę do końca rundy jesiennej sezonu 1995/96. Do dnia dzisiejszego jest trenerem najmłodszych adeptów piłki, osiągając dobre wyniki w pracy. Jego podopieczni od kilku lat plasują się w czołówce okręgu a wychowankowie Arkadiusz Kordyl i Jakub Hoffman reprezentowali barwy Pomorskiego Związku Piłki Nożnej.

Na początku stycznia 1996 roku został zatrudniony na stanowisku trenera pracownik Studium Wychowania Fizycznego i Sportu Politechniki Gdańskiej Marek Marchlewski. W pierwszym etapie jego pracy głównym zadaniem było utrzymanie zespołu w klasie okręgowej gdyż zespół po rundzie jesiennej zajmował ostatnie miejsce w tabeli. W rundzie wiosennej uzupełniono zespół zawodnikami drużyny uczelnianej PG Maciejem Siewko i Krzysztofem Czerniawskim oraz doświadczonymi znanymi gdyńskimi piłkarzami Januszem Kanabajem (były I ligowy zawodnik „Bałtyku”) i Januszem Szewczykiem (były zawodnik Arki).

Ostatecznie zespół utrzymał się w tej klasie rozgrywkowej.

„Cartusia” rok 1996 przed meczem o PP z „Gedanią”. Stoją od lewej: T. Orczykowski, E. Drywa, W. Roszkowski, J. Szewczy, R. Gruba, J. Kanabaj, M. Pawłowski, S. Nikolay, R. Puchalski, M. Marchlewski. Klęczą od lewej: M. Klaman, S. Skowronek, M. Szulc, C. Richert, M. Siewko, R. Przybyszewski, W. Kruszyński i P. Młyński.

W następnym sezonie 1996/97 drużyna ukończyła rozgrywki na pewnym VIII miejscu. Jesienią 1997 roku na półmetku rozgrywek zespół uplasował się na III miejscu za Unią Tczew i Gedanią Gdańsk.

Wiosna nie była już tak udana. Drużyna plasowała się w końcówce rozgrywek na 7 miejscu i na cztery kolejki przed zakończeniem rundy trenera Marchlewskiego zastąpił pracujący już wcześniej na tym stanowisku Andrzej Klaman. W okresie pracy trenera Marchlewskiego nastąpił dopływ zawodników z poza Kartuz co wpłynęło na zmianę oblicza drużyny i dalszy awans „Cartusii” w hierarchii wybrzeżowego piłkarstwa. Zespół zasilili oprócz wcześniej wymienionych Mirosław Sprenga („Bałtyk” Gdynia), Tomasz Szulgo student UG (wcześniej „Warmia” Olsztyn).

W roku 1997 zespół kartuski kolejny raz gościł w zaprzyjaźnionym Kembergu (Niemcy) gdzie rozegrał mecz z drużyną „Rot-Weiss” zakończony wygraną w stosunku 5:2.

Kemberg 1997 stoją od lewej: K. Komolubi - sekretarz klubu, M. Marchlewski, M. Bobrowska - sponsor, T. Szulgo, M. Pawłowski, W. Roszkowski, S. Skowronek, K. Czerniawski, Ł. Sapała, Z. Kąkol, G. Gołuński - burmistrz, E. Neuman - sponsor, T. Orczykowski. Siedzą: C. Richert, J. Załuski, S. Nikolay, W. Kruszyński, P. Młyński, E. Drywa.

Jak wspomniano już wyżej sezon 1997/98 zespół zakończył sezon z trenerem A. Klamanem, z którym w następnym sezonie (1998/1999) wywalczył awans do IV ligi obejmującej swoim zasięgiem całe, nowo powstałe Województwo Pomorskie. W pierwszym sezonie w nowej lidze „Cartusia” zajęła wysokie V miejsce.

W sezonie 1999/2000 jesienią po słabym początku trener Andrzej Klaman złożył rezygnację z funkcji pierwszego szkoleniowca. Jest to pierwszy trener w historii sekcji, który sprawował tą funkcję dwukrotnie.

„Cartusia „ 1999 rok przed meczem z „Radunią” Stężyca podczas Turnieju „SENGA” w Miściszewicach zorganizowanym przez firmę „Eurofoods” Eugeniusz Stoltmana. Stoją od lewej: M. Ratke, M. Sprenga. K. Łuszczki, S. Skowronek, R. Gruba, Michał Pawłowski, M. Jankowski, Mirosław Pawłowski, W. Roszkowski, Ł. Sapała, A. Klaman - trener. Klęczą: P. Młyński, A. Supernak, M. Klaman, L. Manuszewski, B.   Bir, R. Synak, W. Kruszyński, M. Siewko i Z. Kąkol.

Wyprowadzenia drużyny z chwilowego kryzysu podjął się pochodzący z Gdyni znany w kraju szkoleniowiec Wojciech Niedźwiedzki. Absolwent AWF Warszawa trener I klasy z licencją PZPN prowadzący wcześniej między innymi II ligowe zespoły Stali Mielec, Wisłoki Dębica i Stomilu Olsztyn i III ligowej Arki Gdynia. W. Niedźwiedzki w czasie swojej niespełna półrocznej pracy doprowadził do stabilizacji zespołu. Niestety po zakończeniu rundy jesiennej i przyjęciu oferty III ligowego „Bałtyku” Gdynia zrezygnował z pracy w „Cartusii”

Zakończenie rundy jesiennej sezonu 1999/2000. Od lewej stoją: R. Puchalski, M. Sprenga, L. Manuszewski, A. Omelianiuk, Ł. Jankowski, R. Gruba, A. Ciechanowski - lekarz, S. Skowronek, W. Roszkowski, W. Niedźwiedzki - trener, T. Orczykowski. Klęczą od lewej: M. Pawłowski, M. Klaman, K. Czerniawski, M. Siewko, R. Synak, W. Kruszyński, K. Złonkiewicz i P. Młyński.

W tym też czasie dzięki firmie „Eurofoods” drużyna uczestniczyła w atrakcyjnym wyjeździe do Holandii. W trakcie pobytu pierwsza drużyna jak i zespół olboyów rozegrały spotkania towarzyskie z zespołami „Spirit” Ouderkerk, w którym działa zaprzyjaźniony z Kartuzami menadżer Jerzego Dudka Jan de Zeuw.

Niezapomnianym wydarzeniem podczas wizyty była obecność ekipy kartuskiej na meczu I ligi holenderskiej Feyenord Rotterdam - Fortuna Sittard. Przed meczem czołowi piłkarze „Cartusii” Piotr Młyński i Maciej Siewko wręczyli „kaszubskie diabelskie skrzypce” z okolicznościową dedykacją reprezentacyjnemu bramkarzowi Polski i ulubieńcowi miejscowych kibiców Jerzemu Dudkowi. Po meczu odbyło się spotkanie w siedzibie klubu z byłymi i obecnymi piłkarzami polskimi grającymi w klubach holenderskich takimi jak: Włodzimierz i Euzebiusz Smolarkowie, Henryk Bolesta, Tomasz Iwan, Tomasz Rząsa i Jerzy Dudek.

W roku następnym nastąpiła rewizyta Holendrów a kontakty te wpisały się na stałe do kalendarza sekcji.

W styczniu 2000 roku Zarząd Klubu zdecydował się na zatrudnienie kolejnego znanego gdyńskiego z ligową przeszłością trenera Andrzeja Busslera. Wychowanek „Bałtyku” Gdynia wcześniej prowadził w swojej karierze trenerskiej II ligowy „Bałtyk” i III ligowe „Arkę” Gdynia i Polonię Gdańsk.

Sezon 1999/2000 drużyna ukończyła na VIII miejscu.

Wiosna 2000. Stoją od lewej: R. Puchalski, Ł. Jankowski, R. Synak, W. Kruszyński, K. Czerniawski, R. Gruba, M. Siewko, S. Skowronek, M. Pawłowski, W. Roszkowski, A. Bussler - trener i T. Orczykowski. Klęczą: R. Sąsiadek, L. Manuszewski, A. Supernak, M. Klaman, T. Szulgo i M. Sprenga.

W przerwie letniej zmieniły się cele postawione przed drużyną i trenerem. Pozyskano bowiem klasowych piłkarzy takich jak Aleksandra Cybulskiego, Dariusza Skrzypczaka a we wrześniu dołączył do nich były reprezentant Polski Jacek Grembocki. Cybulski i Grembocki to zdobywcy Pucharu Polski z „Lechią” Gdańsk w roku 1983 i uczestnicy pamiętnych meczów z „Juventusem” Turyn. Tak wzmocniona drużyna włączyła się od początku rozgrywek do walki o III ligę. Po zakończeniu rundy jesiennej na półmetku rozgrywek zespół zdecydowanie prowadził w tabeli IV ligi. Mniej udana wiosna spowodowała, że w końcówce rozgrywek „Cartusię” wyprzedziła o 1 punkt „Chojniczanka” Chojnice.

Koniec rundy jesiennej 2000 rok. Stoją od lewej: R. Puchalski, A. Bussler. R. Gruba, L. Manuszewski, J. Grembocki, M. Sprenga, M. Pawłowski, T. Szulgo, Ł. Jankowski, A. Ciechanowski - lekarz, T. Orczykowski i „Zenek” - szef kartuskiej „Żylety” . Klęczą: W. Kruszyński, R. Sąsiadek, M. Siewko, D. Skrzypczak, P. Młyński i M. Kostuch.

Tak nieoczekiwane i pechowe zakończenie sezonu 2000/2001 wyzwoliło w zawodnikach i działaczach jeszcze większą mobilizację. W przerwie między sezonami do drużyny dołączyli następni klasowi zawodnicy: Artur Dyszkiewicz (ostatnio „Wisła” Tczew) - bramkarz i zawodnicy z pola Radosław Szabłowski (wychowanek „Bałtyku”), Tymoteusz Małecki („Pogoń” Lębork), Paweł Budziwojski (ostatnio „Pomezania Malbork”). Przed tak wzmocnioną drużyną postawiono konkretny cel awansu do III ligi. Po 18 meczach jesienią 2001 roku z których drużyna wygrała 15 i jeden zremisowała, „Cartusia” zdecydowanie przewodzi stawce IV ligowców z 10 punktową przewagą nad „Unią” Tczew. Dodatkowo w klasyfikacji strzelców prowadzi Piotr Młyński z 20 bramkami. W Kartuzach obowiązuje w tej chwili hasło „ teraz albo nigdy”.

Fragment ostatniego meczu derbowego „Cartusia”- „Radunia” 5:0 rok 2001. Drugi od lewej były reprezentant Polski Jacek Grembocki. W wyskoku z nr 9 najlepsze snajper kartuskiego zespołu Piotr Młyński a w tle na 7 metrze obecny dyrektor ds. organizacyjnych i kierownik drużyny seniorów III Ligi Sławomir Skowronek.

1. Kazimierz Tatarzycki 1965-1974 (klasa C, B, A)
2. Ginter Adamczyk 1974-1981 (klasa A)
3. Jerzy Szaławiga 1981-1982 (klasa okręgowa, klasa A)
4. Jan Górski 1983 (klasa A)
5. Andrzej Klaman 1983-1987 (klasa B, A, klasa okręgowa)
6. Janusz Krajewski 1987-1994 (klasa okręgowa)
7. Jerzy Meissner 1994-1995 (klasa okręgowa)
8. Marek Marchlewski 1996-1998 (klasa okręgowa)
9. Andrzej Klaman 1998-1999 (klasa okręgowa, IV liga)
10. Wojciech Niedźwiedzki jesień 1999 (IV liga)
11. Andrzej Bussler 2000-2002 (IV liga)
12. Jacek Grembocki 2002-2004 (IV liga)
13. Janusz Kupcewicz 2004-2005 (IV liga)
14. Mieczysław Gierszewski wiosna/jesień 2005 (IV i III liga, awans do III ligi)
15. Jarosław Kotas 2005-2006 (III liga)
16. Andrzej Klaman wiosna 2006 (III liga)
17. Adam Adamus 2006-2007 (III liga)
18. Andrzej Bussler 2007-2008 (III liga)
19. Ireneusz Stencel wiosna 2008 (III liga)
20. Adam Adamus 2008-2010 (III liga)
21. Maciej Kalkowski lipiec 2010 - wrzesień 2011 (III liga)
22. Jerzy Jastrzębowski wrzesień 2011 - maj 2013 (III liga)
23. Piotr Kwiatkowski maj - październik 2013 (III liga)
24. Marian Geszke październik - grudzień 2013 (III liga)
25. Piotr Kwiatkowski grudzień 2013 - czerwiec 2015 (III liga)
26. Aleksander Cybulski lipiec 2015 - maj 2016 (III liga)
27. Piotr Kwiatkowski maj - listopad 2016 (III i IV liga)
28. Marian Geszke listopad 2016 - luty 2018 (IV liga)
29. Maciej Cieślik marzec - lipiec 2018 (IV liga, spadek do V ligi)
30. Błażej Adamus lipiec 2018 - październik 2020 (V i IV liga, awans do IV ligi)
31. Piotr Rzepka październik 2020 - lipiec 2021 (IV i V liga, spadek do V ligi)
32. Karol Cichoń sierpień 2021 - czerwiec 2022 (V liga)
33. Przemysław Cecherz lipiec - listopad 2022 (III liga po fuzji z GKS Przodkowo III liga)
34. Dominik Czajka listopad 2022- nadal (III liga)